BASKI RESİM TEKNİKLERİ

ÇUKUR BASKI (İNG. INTAGLIO, FR. GRAVURE, ALM. RADIERUNG)

Metalin çukurlaştırılmış yerlerine boya doldurulur; yüksek kısımlar temizlenir ve pres aracılığıyla kağıda aktarılır. “Gravür” (OYMABASKI) adıyla da bilinen bu baskı tekniğinde baskıyı yapan, metalin çukur yüzeyleridir. Boya, metalin çukurlarına doldurulur ve yüzeydeki boya dikkatlice temizlendikten sonra bir pres aracılığıyla kağıda aktarılır. Bu, geleneği eski ve sanatçıların yaygın olarak kullandıkları bir tekniktir. REMBRANDT ve DÜRER çukur baskı’da önemli örnekler üretmişlerdir. Çinko, bakır, çelik, pirinç gibi metal plakların kullanılabildiği bu baskıda, metalin işlenme yöntemlerine göre farklı teknikler uygulanmaktadır. Bugün matbaacılıkta da kullanılmakta olan çukur baskı, tifduruk (derin baskı) adıyla bilinir.

a) Soğuk Kazı (İng. drypoint, Fr. pointe sèche): Sanatçı metal plaka üstüne büren ve sivri uçlu çelik ya da sert metal kazıma aletleriyle desenini çizer. Bu aletler metali oyarken çapaklar da bırakır. Mürekkep bu çapaklara ve oyuklara tutunup baskıda sanatçının istediği görüntüyü verir.

b) Mezzotint (İt. mezzotinto): İnce dişleri olan bir aletle metalin yüzeyi dokulandırılarak boya tutucu çukurlar elde edilir. Yüzeye verildiğinde bu küçük çukurlara dolan boya baskıda yoğun bir siyahlık yaratır.

c) Aside Yedirme Baskı (İng. etching, Fr. eau-forte): “Ofort” adıyla da bilinen bu teknikte sanatçı metali aside dayanıklı bir vernikle ya da özel bir katran karışımlı lakla örter. Ardından deseni ince uçlu bir kalemle çizer. Bu teknikte çukurlar mekanik bir kazıma yerine aside yedirilerek elde edilmektedir.

d) Leke Baskı (İng. aquatint, Fr. aquatinte, Alm. Tuschätzung): “Akuatint” de denen bu teknikte doku ve boya tutucu yüzey elde etmek için sanatçı, reçine tozlarını metal plaka üstüne serper ve metali hafifçe ısıtarak bu tozların yüzeye yapışmasını sağlar; ardından da metal yüzeyi asitle oyar. Böylece yapıtına değişik tonlamalar verebilir.

Uygulama Videosu İçin Tıklayınız